«Thessaloniki Riviera»: Μια πιο φιλόδοξη προσέγγιση της αξιοποίησης του παραθαλάσσιου μετώπου της πόλης
Χρόνος Ανάγνωσης: 6'

Η πόλη της Θεσσαλονίκης έχει το προνόμιο να διαθέτει ένα τεράστιο παραθαλάσσιο μέτωπο, το κυρίως αστικό τμήμα του οποίου εκτείνεται από το λιμάνι ως το αεροδρόμιο και την Περαία. Δυστυχώς, όμως, το μεγαλύτερο μέρος του παραμένει σήμερα εντελώς αναξιοποίητο. Πράγματι, αν εξαιρέσουμε το τμήμα της παλαιάς και της νέας παραλίας μέχρι το Μέγαρο Μουσικής, όπου υλοποιήθηκε ένα επιτυχημένο σχέδιο ανάπλασης, το οποίο βελτίωσε σημαντικά την εικόνα (και την τουριστική αξία) της περιοχής, το υπόλοιπο τμήμα ως το αεροδρόμιο Μακεδονία (Καραμπουρνάκι, Αρετσού, Νέα Κρήνη, Πυλαία, Μίκρα) παραμένει εντελώς αναξιοποίητο και σε πολύ κακή κατάσταση.

Η ενοποίηση, αξιοποίηση και ανάπτυξη του παραθαλάσσιου μετώπου της Θεσσαλονίκης θα πρέπει συνεπώς να αποτελέσει πρώτιστη επιλογή της κυβέρνησης και των τοπικών και περιφερειακών αρχών. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους δήμους και το ΤΕΕ/ΤΚΜ, έχουν ήδη αναλάβει σχετική πρωτοβουλία και έχουν προχωρήσει μάλιστα και στον αρχικό σχεδιασμό του έργου. (https://www.forthess.gr/apopseis/i-thessaloniki-apokta-nea-tautotita-kai-strefei-to-vlemma-sti-thalass)

Εδώ λοιπόν ανακύπτει το βασικό (υπαρξιακό) ερώτημα για το συγκεκριμένο έργο: Τι είδους (και εύρους) αξιοποίηση θέλουμε; Θέλουμε ένα παραθαλάσσιο μέτωπο, το οποίο να παρουσιάζει απλά μία (σημαντικά) καλύτερη εικόνα από τη σημερινή κακή κατάσταση; Ή ένα παραθαλάσσιο μέτωπο με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον; Που θα αναβαθμίσει την εικόνα της Θεσσαλονίκης και θα την βάλει δυναμικά στον παγκόσμιο τουριστικό και επενδυτικό χάρτη. Που θα δώσει στην πόλη της Θεσσαλονίκης μια νέα τουριστική και οικονομική ταυτότητα. Ένα έργο, το οποίο σε συνδυασμό με άλλα μεγάλα projects, στα οποία θα αναφερθώ σε επόμενα άρθρα, όπως π.χ. η κατασκευή ενός μεγάλου θεματικού πάρκου για την αρχαία Μακεδονία και τον Μέγα Αλέξανδρο (AlexanderLand), θα δημιουργήσει ένα νέο τουριστικό προορισμό διεθνούς εμβέλειας, με τεράστια οφέλη για την ανάπτυξη της πόλης και ολόκληρης της Βόρειας Ελλάδας.

Η πρώτη προσέγγιση είναι η ρεαλιστική προσέγγιση. Αυτή που αναγνωρίζει τις μεγάλες δυσκολίες ενός τέτοιου έργου, στο οποίο εμπλέκονται επτά Δήμοι (Δέλτα, Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Πυλαίας – Χορτιάτη, Θέρμης και Θερμαϊκού) και κινείται στη λογική του να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε κάτι καλύτερο από αυτό που έχουμε σήμερα. Η δεύτερη προσέγγιση είναι η φιλόδοξη (έως “ουτοπική”) προσέγγιση. Αυτή που υποστηρίζει ότι η αξιοποίηση του παραθαλάσσιου μετώπου της πόλης αποτελεί ένα project για τη Θεσσαλονίκη του 2050 και όχι για τη Θεσσαλονίκη του 2030. Ένα project που εμπνέεται περισσότερο από τη Σιγκαπούρη και το Ντουμπάι ή έστω από τη Βαρκελώνη, παρά από την Ελλάδα και τα Βαλκάνια.

Εννοείται πως προσωπικά υποστηρίζω τη δεύτερη προσέγγιση. Άλλωστε οι περισσότερες αναπτυξιακές προτάσεις, που έχω καταθέσει στα άρθρα μου, χαρακτηρίζονται ως υπέρμετρα φιλόδοξες και “ουτοπικές” για τα ελληνικά δεδομένα. Και η απάντηση που συνήθως λαμβάνω είναι ότι “δεν γίνονται αυτά τα πράγματα στην Ελλάδα”. Όλα όμως γίνονται, αρκεί να υπάρχει όραμα και σχέδιο. Για να επανέλθω λοιπόν στην αξιοποίηση του παραθαλάσσιου μετώπου της Θεσσαλονίκης, πραγματικά δυσκολεύομαι να εντοπίσω κάποια άλλη μεγάλη ευρωπαϊκή πόλη, η οποία να διαθέτει ένα ανάλογο εκτεταμένο και αναξιοποίητο παραθαλάσσιο μέτωπο, με τεράστιες αναπτυξιακές προοπτικές. Η πιο κοντινή πόλη που έρχεται στο μυαλό μου είναι η πόλη της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο. Συνεπώς, το παραθαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης αποτελεί ένα μοναδικό αναπτυξιακό “φιλέτο” για τα ευρωπαϊκά δεδομένα και θα μπορούσε να προσελκύσει τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον από όλο τον κόσμο (Ευρώπη, Αμερική, Ασία, Αραβικές χώρες).

Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, και σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία, για την υλοποίηση ενός τέτοιου τεράστιου έργου αστικής ανάπλασης θα πρέπει να επιλεγεί η μέθοδος της ιδιωτικής χρηματοδότησης (αυτοχρηματοδότησης), μέσω συμβάσεως παραχώρησης (ν. 4413/2016) ή συμβάσεως ΣΔΙΤ (σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), κατόπιν ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού. Εφόσον εκδηλωθεί σοβαρό επενδυτικό ενδιαφέρον και αναδειχθεί παραχωρησιούχος, θα συσταθεί μία εταιρία ειδικού σκοπού (λ.χ. “Thessaloniki Riviera Α.Ε.”), η οποία θα αναλάβει την υλοποίηση του έργου, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα την εκμετάλλευση των εμπορικών, οικιστικών, τουριστικών και άλλων οικονομικών δραστηριοτήτων που θα αναπτυχθούν στα πλαίσια του έργου. Η λέξη “σοβαρό” επενδυτικό ενδιαφέρον είναι και η λέξη κλειδί, προκειμένου να μην επαναληφθούν οι προηγούμενες αποτυχημένες απόπειρες εφαρμογής του μοντέλου της παραχώρησης στη Θεσσαλονίκη (υποθαλάσσια αρτηρία και μετρό).

Οι βασικοί άξονες του έργου αυτού θα πρέπει να είναι:

1.  Η ενοποίηση του συνόλου του παραθαλάσσιου μετώπου, ούτως ώστε να δημιουργηθούν ζώνη περιπάτου και ποδηλατόδρομος σε όλη την έκτασή του (τουλάχιστον ως το αεροδρόμιο), ως συνέχεια του μοντέλου της νέας παραλίας.

2.  Η δημιουργία πάρκων και χώρων αναψυχής, άθλησης, πολιτισμού και διασκέδασης σε όλο το μήκος του παραθαλάσσιου μετώπου, στα πρότυπα της νέας παραλίας. Στους κοινόχρηστους αυτούς χώρους θα μπορούσε να επανέλθει και το εμβληματικό Λούνα Παρκ της πόλης, το οποίο “εκδιώχθηκε” από τη νέα παραλία, προκειμένου να κατασκευαστεί στη θέση του το Μέγαρο Μουσικής.

3. Η αξιοποίηση των φυσικών παραλιών, όπως η παραλία της Αρετσούς και οι παραλίες της Πυλαίας και του Δήμου Θερμαϊκού, και η μετατροπή τους σε ζώνες κολύμβησης. Μπορεί η θάλασσα να μην είναι η ιδανικότερη για κολύμβηση, πλην όμως η δημιουργία οργανωμένων παραλιών, με beach bars, εστιατόρια, πισίνες, χώρους για beach volley, ρακέτες κτλ., θα μπορούσε να προσελκύσει τόσο τους κατοίκους της πόλης όσο και αλλοδαπούς τουρίστες, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη και στην τουριστική αξιοποίηση της περιοχής. Υπάρχουν άλλωστε πολλά παραδείγματα σε διεθνές επίπεδο, όπου η ποιότητα του θαλασσινού νερού και η χαμηλή καταλληλότητά του για κολύμβηση δεν εμπόδισαν την τεράστια τουριστική ανάπτυξη των περιοχών αυτών. Αναφέρω ενδεικτικά το νησί Sentosa στη Σιγκαπούρη (https://www.sentosa.com.sg), τα νησιά Phu Quoc και Cat Ba στο Βιετνάμ και τα νησιά Langkawi, Penang και Pangkor στη Μαλαισία. Θα μπορούσε επίσης να δημιουργηθεί και μία μεγάλη τεχνητή παραλία για κολύμβηση (Thessaloniki Beach), στην οποία θα αναφερθώ σε επόμενο άρθρο μου.

4.  Η δημιουργία παραλιακού οδικού άξονα σε όλο το μήκος του παραθαλάσσιου μετώπου (Λεωφόρος Θερμαϊκού), με τις απαραίτητες παρεμβάσεις στην ακτογραμμή και ενδεχόμενη υπογειοποίηση ορισμένων τμημάτων του, προκειμένου να παρακαμφθούν οι ασυνέχειες και τα φυσικά ή δομημένα εμπόδια. Η Λεωφόρος Θερμαϊκού θα μπορούσε να φτάσει καταρχήν ως την περιοχή του αεροδρομίου και, εφόσον είναι τεχνικά δυνατόν (με υπογειοποίησή της ή άλλο τρόπο), να ενωθεί με την Περαία, ούτως ώστε να καταργηθεί η υφιστάμενη ασυνέχεια και να μην είναι αποκομμένα μεταξύ τους τα δύο αστικά παραθαλάσσια μέτωπα, της μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης και του Δήμου Θερμαϊκού. Αυτή είναι μία πιο δύσκολα υλοποιήσιμη πρόταση, γιατί απαιτεί μεγάλες τεχνικές παρεμβάσεις και σίγουρα θα προκαλέσει και μεγάλες αντιδράσεις. Είναι όμως μία αναγκαία παρέμβαση, η οποία θα επιλύσει οριστικά και το συγκοινωνιακό πρόβλημα της πόλης και ιδίως της Ανατολικής Θεσσαλονίκης. Άπαξ λοιπόν και αποφασίσαμε να “αγγίξουμε” το παραθαλάσσιο μέτωπο της πόλης, δεν θα πρέπει να αφήσουμε αυτή την ευκαιρία να περάσει ανεκμετάλλευτη.

5. Η δημιουργία εμπορικών, οικιστικών, τουριστικών και άλλων οικονομικών εκμεταλλεύσεων, που θα αποτελέσουν το συμβατικό αντάλλαγμα του αναδόχου (παραχωρησιούχου). Στις εκμεταλλεύσεις αυτές μπορούν να περιλαμβάνονται πολυτελή ξενοδοχεία, συνεδριακό κέντρο, εμπορικό κέντρο, ουρανοξύστης (σε σημείο που δεν παρεμποδίζει την ασφαλή λειτουργία του αεροδρομίου), καζίνο, πολυτελείς κατοικίες, μαρίνα, εστιατόρια, beach bars, κινηματογραφικά στούντιο, θεματικά πάρκα (waterpark, adventure park κ.ά.), ενυδρείο, βοτανικός κήπος, ζωολογικός κήπος, χώροι σπα, ευεξίας και wellness, χώροι τεχνολογίας και καινοτομίας, φουτουριστικά έργα (όπως π.χ. οι διάσημοι Gardens by the Bay της Σιγκαπούρης) κ.ά. Πραγματικά οι δυνατότητες είναι ανεξάντλητες. Αυτό είναι όμως και το δυσκολότερο μέρος του project, το οποίο σίγουρα θα προκαλέσει και τις μεγαλύτερες αντιδράσεις, ιδίως από εκείνους που δεν βλέπουν πάντα με καλό μάτι την ιδιωτική πρωτοβουλία και την επιχειρηματικότητα. Είναι όμως ένα sine qua non κομμάτι του έργου, καθώς αποτελεί το αναγκαίο συμβατικό αντάλλαγμα του παραχωρησιούχου, προκειμένου να χρηματοδοτήσει τη συνολική κατασκευή του έργου.

Η αξιοποίηση του παραθαλάσσιου μετώπου της πόλης είναι ένα project πολύ μεγαλύτερο από αυτό που μπορούμε σήμερα να φανταστούμε. Ένα έργο για τη Θεσσαλονίκη του μέλλοντος. Ένα εμβληματικό έργο, που μπορεί να αλλάξει τη μοίρα της πόλης, να μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη σε διεθνή τουριστικό προορισμό τεσσάρων εποχών, να προσελκύσει σημαντικά επενδυτικά κεφάλαια και μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, να δημιουργήσει μεγάλο αριθμό νέων θέσεων εργασίας, να αναβαθμίσει την ταυτότητα και το brand name της πόλης σε διεθνές επίπεδο και να μετατρέψει τη “φτωχομάνα” Θεσσαλονίκη σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή μητρόπολη. Δεν είναι ένα έργο από αυτά “που δεν γίνονται στην Ελλάδα”. Άλλωστε δεν χρειάζεται να κοιτάξουμε και πολύ μακριά. Το Ελληνικό στην Αθήνα και το μεγάλο project Belgrade Waterfront, (https://www.belgradewaterfront.com) στο γειτονικό Βελιγράδι, με τον εμβληματικό πύργο (ουρανοξύστη) Kula Belgrade, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Αρκεί μόνο να υπάρχει όραμα και σχέδιο.

Πηγή Εικόνας: https://www.gr.kayak.com/rimg/himg/74/74/d5/ice-44303-71532184_3XL-806314.jpg?width=2160&height=1215&crop=true&outputtype=webp

Θα θέλατε να δείτε αυτή την αναπτυξιακή επένδυση στη Θεσσαλονίκη?


Γράψτε ένα σχόλιο


Αποδέχομαι τους ΟΡΟΥΣ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΗΣΗΣ

* Όριο σχολίων: 120 λέξεις / 750 χαρακτήρες


Μεγάλοι
Χορηγοί

Μεγάλοι
Χορηγοί